Co to jest przymierze? Krótka definicja i omówienie

„Przymierze” to jedno z tych słów, które ciągle się pojawia, gdy czytamy Biblię – a już na pewno, gdy ją studiujemy. Kiedy dziś słyszymy o „przymierzu”, brzmi ono jak wzniosłe prawnicze określenie „kontraktu” lub „umowy”.

Ale przymierze jest ważnym tematem, który dominuje w Piśmie Świętym: dobrze jest zorientować się, co ono oznacza w Biblii.

Co to jest przymierze?

Kiedy Biblia wspomina o przymierzu, ma na myśli mocną, uroczystą umowę między dwiema stronami. Jednak biblijne przymierza bardzo różnią się od tego rodzaju umów, jakie zawieramy w dzisiejszych czasach:

• Przymierza łączą dwie strony. Kiedy dwie strony zawierają przymierze w Biblii, łączą się ze sobą i identyfikują. Mogą wymienić się płaszczami (1 Sa 18,3-4), zjeść pamiątkowy posiłek (Wj 24,11) i wznieść trwały pomnik na pamiątkę obietnicy (Rdz 31,46). U podstaw każdego przymierza leży zmiana relacji.
• Przymierza wiążą się z obietnicami. Ludzie nie łączą się ze sobą w sposób przypadkowy: umowa zazwyczaj zawiera jakieś praktyczne zastosowanie. Czasami oznacza to, że nie będziemy się nawzajem krzywdzić (Rdz 31:50). Czasami oznacza to wzajemną ochronę (1 Sa 20). Czasami oznacza zgodę na to, by nie wymazać słabszej grupy ludowej (Joz 9:15). W niektórych przypadkach może mieć wieczne konsekwencje – do nich przejdziemy później.
• Przymierza dotyczą rodzin i więzów krwi. W Biblii dwie strony mogą zawrzeć przymierze, które ma trwać przez pokolenia. Kolejne pokolenia są automatycznie włączane w to przymierze i mają udział w obowiązkach i korzyściach. Na przykład Dawid zawarł przymierze ze swoim przyjacielem Jonatanem, ale po śmierci Jonatana nadal opiekował się krewnym Jonatana, Mefiboshetem (2 Sa 9,7).
• Przymierza mają ładunek duchowy. Kiedy Jakub i Laban zgadzają się na utrzymanie pokoju, nie mówią po prostu: „Ja zrobię to, ty zrobisz tamto. OK?” Wzywają Boga na świadka (Rdz 31:50). Dawid i Jonatan również powołują Boga na świadka między sobą (1 Sa 20:17). Przymierza są traktowane poważnie i nie bez powodu: dwoje ludzi łączy się ze sobą na podstawie niewiele więcej niż ich słowa. Ufają boskiej istocie, która będzie ich rozliczać, co oznacza…
• Przymierza nie są łatwo łamane. Ludzie zawierający przymierza często zabijają zwierzęta, aby zademonstrować, co powinno się stać z tym, który złamie przymierze. Złamanie przymierza to poważna sprawa. Jonatan wzywa Boga, aby go zabił, jeśli nie ostrzeże Dawida o niebezpieczeństwie (1 Sa 20,13). Kiedy Saul łamie przymierze, które jego przodkowie przysięgali Gibeonitom, Bóg karze Izraela trzyletnim głodem (2 Sa 21:1-2).

Kiedy w Biblii mówi się o przymierzu, to zazwyczaj chodzi o coś więcej niż tylko o przymierze, a już na pewno o coś więcej niż o transakcję dotyczącą towarów i usług: jest to więź, do której sam Bóg zobowiązuje ludzi.

2 główne rodzaje przymierzy w Biblii

W Biblii występują dwa główne rodzaje przymierzy:

• Przymierza między człowiekiem a człowiekiem. Są to przymierza, którym przyglądaliśmy się do tej pory. Wiążą one rodziny, tworzą nowe rodziny i określają relacje między całymi grupami ludzi. Przykłady: Abraham i Abimelech (Gn 21,22-34), Jakub i Laban (Rdz 31), Dawid i Jonatan (1 Sa 18,1-5; 20), małżeństwo Rdz 2,22-24; Mal 2,14).
• Przymierza między Bogiem a człowiekiem. To są te naprawdę ważne – te, które kształtują historię Biblii, więc poświęcimy im kolejne wpisy na blogu. Kilka rzeczy czyni te przymierza szczególnie wyjątkowymi:
  Bóg jest swoim własnym świadkiem. Kiedy człowiek składa przysięgę, przysięga na coś wyższego od siebie. Bóg nie ma takiej możliwości (Hbr 6:13).
  Niektóre z Bożych przymierzy są całkowicie bezwarunkowe: nie są podtrzymywane przez ludzkie działania. Kiedy Bóg zawiera przymierze z Abrahamem w 15 rozdziale Księgi Rodzaju, nie wymaga niczego od Abrahama. Jego przymierze z Dawidem również było bezwarunkowe (1 Krl 17).

Znaczna część historii biblijnej jest ukształtowana wokół przymierzy między Bogiem a człowiekiem. W rzeczywistości Stary Testament i Nowy Testament zostały nazwane w ten sposób, ponieważ opisują dwa główne przymierza między Bogiem a Jego ludem.

Gdzie można przeczytać o przymierzach

Chcesz dowiedzieć się więcej o przymierzach? Polecam zacząć od Pięcioksięgu, który opisuje przymierza Boga z Abrahamem i narodem żydowskim.

Oto lista ksiąg biblijnych, w których przymierza odgrywają szczególnie ważną rolę:

• Księga Rodzaju
• Exodus
• Księga Powtórzonego Prawa
• Jozue
• Rut
• 1 i 2 Księga Kronik
• Izajasz
• Ozeasz
• Mateusz
• Rzymianie
• Galatów
• Hebrajczyków