Księga Jeremiasza: Bunt Jerozolimy, kara i nadzieja

Księga Jeremiasza – Omówienie

Świątynia Pańska stała w Jerozolimie od ponad 300 lat. Naród był znany z imienia Bożego: okoliczne narody słyszały o cudach, jakie Bóg Izraela uczynił dla nich w Egipcie, na pustyni i w ich własnej ziemi. Bóg Izraela był wielkim Bogiem, a Jego tron znajdował się w Jerozolimie.

Jednak oni nie poszli za Nim. Oddawali cześć innym bogom, wypaczali sprawiedliwość w kraju i ignorowali Jego prawa. Raz na jakiś czas jakiś król, potomek Dawida, zwracał lud z powrotem do Boga, ale inni królowie doprowadzali lud do wszelkiego rodzaju nieposłuszeństwa.

Lud posunął się już wystarczająco daleko. Bóg obiecał wygnanie swojego ludu z ziemi, jeśli odwróci się od Niego, a teraz nadszedł czas Jerozolimy. Babilończycy zniszczą miasto, zrównają z ziemią świętą świątynię i wywiozą Żydów.

Ale nawet gdy Pan planuje zniszczenie Jerozolimy, wysyła swojemu ludowi proroka, który ma go ostrzec, wyzwać i pocieszyć. Tym prorokiem jest młody człowiek o imieniu Jeremiasz.

Jeremiasz służy Żydom przez około 40 lat, a jego kariera jest smutna. Jest on, w przeważającej części, jedynym prorokiem Boga w kraju: wszyscy inni, którzy twierdzą, że mają słowo od Pana, są fałszywi.

Jest to szczególnie trudne dla Jeremiasza, ponieważ podczas gdy fałszywi prorocy głoszą pokój, bezpieczeństwo i zwycięstwo nad Babilonem, Jeremiasz upiera się, że Babilończycy zniszczą wszystko. Fałszywi prorocy mówią wszystkim, że Bóg jest ze swoim ludem; Jeremiasz mówi wszystkim, że Bóg jest po stronie wroga. Można sobie wyobrazić, które przesłanie jest bardziej popularne.

Jeremiasz znosi kpiny, więzienie, porwania i groźby śmierci ze strony ludzi, którym desperacko próbuje pomóc.

Ale słowo Boże spełnia się: Nabuchodonozor pokonuje Żydów i porywa rodzinę królewską. Świątynia zostaje zniszczona. Miasto zostaje spalone w ogniu. Babilończycy ustanawiają nowego gubernatora nad okolicą i wracają do swojej ziemi. Uwalniają też Jeremiasza z więzienia i każą mu żyć szczęśliwie.

Ale na tym się nie kończy. Sąsiedni naród dokonuje zamachu na namiestnika, a Żydzi zostają z dwoma opcjami:

• Pozostać w swojej ziemi
• Wyemigrować do Egiptu jako uchodźcy

Pytają Jeremiasza, co Pan chciałby, aby zrobili, a On obiecuje im, że jeśli pozostaną w ziemi izraelskiej, będą się rozwijać. Będą żyć w pokoju pod rządami Babilonu, a sam Bóg będzie się nad nimi litował. Jeśli jednak nie będą posłuszni, Bóg sprowadzi Babilończyków przeciwko Egipcjanom, a Żydzi zginą, gdy Egipt zostanie podbity.

Żydzi mimo wszystko decydują się na wyjazd do Egiptu.

Kluczowy werset Księgi Jeremiasza

Spójrz, daję ci dzisiaj władzę nad narodami i nad królestwami, byś wyrywał i obalał, byś niszczył i burzył, byś budował i sadził. (Bóg, do Jeremiasza) – Księga Jeremiasza 1:10

Rola Księgi Jeremiasza w Biblii

Jeremiasz jest drugim z proroków głównych. Kiedy Bóg miał jakieś przesłanie dla ludzi, przemawiał do nich przez proroków: mężczyzn poruszonych przez Ducha Świętego, aby wypowiadali Boże słowa.

Jeremiasz jest również najdłuższą księgą Biblii pod względem liczby słów w języku oryginalnym.

Jeremiasz jest znany jako „płaczący prorok” i nie bez powodu. Przesłanie Jeremiasza jest przejmujące: lud Boży opuścił Go, a teraz On go zniszczy. I nawet gdy Jeremiasz głosi to ludziom, ci nie słuchają. Tragiczne pisma Jeremiasza nie kończą się na tej księdze: płaczący prorok jest tradycyjnym autorem Lamentacji, zbioru pieśni żałobnych dla Jerozolimy.

Jeremiasz miesza dyskurs prorocki z narracją, a narracje nie są ułożone chronologicznie. Przemawia do królów, kapłanów, dowódców i ludu, podróżuje do wielu narodów. Czytając Jeremiasza, nauczysz się przewidywać rady Jeremiasza i odpowiedzi ludu – i zobaczysz, jak wiele szans Bóg daje swojemu ludowi, by poszedł za Jego głosem i dotrzymał przymierza.

Ale przymierze zostaje złamane. Lud jest zepsuty.

To właśnie w Jeremiaszu dowiadujemy się o Bożym planie zawarcia nowego przymierza ze swoim ludem. Jego prawo będzie na ich sercach i wszyscy Go poznają. On będzie ich Bogiem, a oni będą Jego ludem. Przebaczy ich grzech i nie będzie go więcej pamiętał (Jer 31:31-34). Bóg zawiera to przymierze przez Jezusa Chrystusa w Nowym Testamencie – księga Hebrajczyków szczegółowo omawia to nowe przymierze.

Kiedy prorok Daniel czyta księgę Jeremiasza (Dan 9), modli się do Pana w imieniu Izraela – i ładnie podsumowuje, jak ta księga pasuje do reszty Starego Testamentu:

• Żydzi zostali ostrzeżeni, że tak się stanie w Prawie Mojżesza.
• Ale królowie i władcy nie byli posłuszni.
• Zignorowali proroków.

Chociaż przesłania Jeremiasza koncentrują się na nadchodzącej karze dla Judy, księga ta nie jest pozbawiona nadziei. Jeremiasz obiecuje przywrócenie i powrót dla Żydów, co następuje w Księdze Ezdrasza. Jeremiasz oczekuje również sprawiedliwego króla z linii Dawida, który ma powstać w przyszłości, a Pan Jezus Chrystus, choć się narodził (Mt 2,2), nie objął jeszcze urzędu w Jerozolimie.

Krótki zarys Księgi Jeremiasza

• Nauka Jeremiasza: Zarzuty Boga wobec Jerozolimy (Jr 1-25)
• Lud odrzuca orędzie Jeremiasza (Jr 26-28)
• Nauki Jeremiasza: Nadzieja na Bożą odbudowę (Jr 29-35)
• Lud odrzuca orędzie Jeremiasza, Jerozolima upada (Jr 36-45)
• Nauki Jeremiasza: Gniew Boga wobec narodów (Jr 46-51)
• Epilog historyczny (Jr 52)